آشنایی با 8 مورد از جاهای دیدنی استانبول

 استانبول ترکیه یکی از شهرهای دیدنی و پرجاذبه دنیا است که هر ساله گردشگران و توریست‌های زیادی را به سمت خود جذب می‌کند. علاوه بر سواحل زیبایی که در این شهر وجود دارد که خود باعث جذب توریست‌های زیادی می‌شود، تعداد بسیار زیادی بناهای تاریخی و باستانی هم دیده می‌شود که با سبک‌های معماری متفاوت، اما با زیباترین و خاص‌ترین شکل ممکن ساخته شده‌اند. این تنوع به دلیل این است که استانبول زمانی پایتخت سه امپراتوری بزرگ دنیا بوده است، یعنی روم، عثمانی و بیزانس.

در بین اماکن تاریخی که در ترکیه وجود دارد، تعداد زیادی مسجد وجود دارد. در این میان بیشتر مساجدی که در استانبول می‌بینیم، مربوط به دوره عثمانی است.

1.      ایاصوفیا (Hagia Sophia)

ایاصوفیا نام موزه‌ای است که در محله سلطان احمد استانبول ترکیه و در منطقه اروپایی آن قرار گرفته است و به یکی از مشهورترین و دیدنی‌ترین جاهای دیدنی استانبول تبدیل شده است. بنای این موزه در سال 532 میلادی، در دوره امپراتوری روم ساخته شده است. ایاصوفیا در ابتدا به عنوان کلیسا ساخته شد، پس از پیروزی عثمانی به مسجد تبدیل شد و تغییراتی مثل اضافه کردن مناره، منبر و محراب به آن داده شد. به تدریج و در زمان پادشاهان مختلف، آیاتی از قرآن، لوحه‌های نام الله، محمد، ابوبکر، عمر، عثمان، علی، حسن و حسین به این مسجد اضافه شد. در نهایت در زمان حکومت آتاتورک مسجد ایاصوفیه تبدیل به موزه ایاصوفیه شد و تاکنون به همین شکل حفظ شده است.

قسمت‌های مختلف مسجد ایاصوفیه

1.       گنبد

گنبد ایاصوفیه در نوع خود بی‌نظیر است، قطر آن 31 متر، عمق آن 18 متر و ارتفاع آن از زمین 56 متر می‌باشد و توسط 4 ستون پای فیلی نگه داشته شده است.

2.       در مرمری

3.       کوزه مرمری

4.       ایوان غربی کلیسا

5.       لژ مخصوص ملکه

محلی برای ملکه و دیگر زنان و همراهان پادشاه جهت مشاهده مراسم.

6.       سرسرای بالا

دربرگیرنده سالن کلیسا و محراب که به شکل نعل اسب طراحی شده.

اطلاعات بازدید از مسجد ایاصوفیا

·    قیمت بلیت 40 لیر (TL)

·    رایگان برای کودکان و نوجوانان زیر 12 سال

·    امکان بازدید هر روزه به جز روزهای دوشنبه از ساعت 19-9 (بهار و تابستان) و 17-9 (پاییز و زمستان)

·    پوشش مناسب (لباس پوشیده) و پوشاندن موی بانوان با روسری و شال

·    اجازه عکاسی در همه قسمت‌های موزه ایاصوفیه وجود ندارد. (تنها با داشتن مجوز، امکان عکسبرداری از همه قسمت‌های مسجد امکان‌پذیر است.)

آدرس مسجد ایاصوفیا

Hagia Sophia, Sultan Ahmet, Ayasofya Meydanı No:1, 34122 Fatih/İstanbul, Turkey

2.      مسجد سلطان احمد (Sultan Ahmet Mosque) یا مسجد آبی

مسجد سلطان احمد یکی از جاهای دیدنی پرحاشیه و پر از داستان شهر استانبول است، از دلیل ساخت آن تا تعداد مناره‌ها و حتی شکل ظاهری مسجد. داستان ساخت مسجد از جایی شروع شد که سلطان احمد برای نشان دادن شکوه امپراتوری خود یا به عبارت بهتر امپراتوری عثمانی دستور ساخت این مسجد را داد. از طرفی برای رقابت با کلیسای ایا صوفیه و مسیحیان، جایی نزدیک به این کلیسا را در نظر گرفت تا بتواند شکوه و جلال مسجد را در مقایسه با کلیسای مذکور نشان دهد.

شکل ظاهری این مسجد هم متفاوت با بقیه مساجد زمان خود بوده است، چرا که بر خلاف آنها نمای بیرونی مسجد سلطان احمد بسیار زیبا و طرحدار ساخته شد؛ برای مثال حدود 260 پنجره در نمای بیرونی مسجد کار شده است، برخلاف بقیه مساجد که نمای بیرونی ساده است و در کل نمای بیرونی یک دست و یک شکل می‌باشد. همچنین در طراحی داخلی سقف مسجد سلطان احمد از 20 هزار کاشی‌ آبی رنگ استفاده شده است که به همین دلیل مسجد آبی (Blue Mosque) هم نام گرفته است.

اما جالب‌ترین و پر سروصداترین داستان مسجد سلطان احمد مربوط به مناره‌های آن است، معمار این بنای باشکوه به جای ساخت مناره طلایی، اشتباها 6 مناره ساخت! دلیل این اشتباه، شبیه بودن نام ترکی مناره طلایی (altin) و عدد 6 (alti) بوده است. اما دلیل این همه سروصدا چه بوده است؟ تا آن زمان تنها مسجد الحرام 6 مناره داشته، بنابراین سلطان احمد با فرستادن معمار خود به مکه دستور ساخت یک مناره دیگر برای مسجد الحرام را داد.

اطلاعات بازدید از مسجد سلطان احمد

·    بازدید از مسجد سلطان احمد رایگان است.

·    در هنگام ورود به مسجد توریست‌ها و گردشگران باید کفش خود را درآورند.

·    هنوز در مسجد سلطان احمد مراسم مذهبی برگزار می‌شود و در این زمان گردشگران و توریست‌ها اجازه ورود به مسجد را ندارند.

·    توریست‌های غیر مسلمان باید از سمت ضلع غربی مسجد سلطان احمد که ورودی میدان اسب دوانی است، وارد شوند. در این قسمت زنجیرهایی از بالای در آویزان شده تا همه هنگام ورود سر خود را خم کنند تا حرمت مسجد حفظ شود. این زنجیرها از زمان‌های بسیار قدیم آویزان بوده‌اند، تا حتی پادشاهان هم این حرمت را حفظ نمایند.

·    حفظ پوشش مناسب (لباس پوشیده) و پوشاندن موی بانوان با روسری و شال. اگر لباس مناسب همراه گردشگران نباشد، به صورت رایگان به آنها لباس مناسب داده می‌شود و بعد از خروج، لباس خود را تحویل می‌دهند.

آدرس مسجد سلطان احمد

The Blue Mosque, Sultan Ahmet, Atmeydanı Cd. No:7, 34122 Fatih/İstanbul, Turkey

3.      آب‌انبار تاریخی باسیلیکا (Basilica Cistern)

آب انبار باسیلیکا یکی از جاهای دیدنی استانبول است که در نوع خود حیرت انگیز می‌باشد. چیزی که باعث شگفتی این آب انبار شده است، قرار گرفتن 336 ستونِ 9 متری در 12 ردیف 28 تایی است. با توجه به نوع مرمر این ستون‌ها که متفاوت از مرمرهای منطقه خود هستند، به طور قطع از جایی دیگر به این مکان آورده شده‌اند. علاوه بر این، آب انبار چند متر زیر زمین قرار دارد، طوری که باید 52 پله پایین رفت تا به محل اصلی آب انبار رسید. یکی دیگر از مسائلی که این آب انبار را به یکی از پرهیجان‌ترین جاهای دیدنی استانبول کرده است، دو سر ستون مدوسا* است که هنوز مشخص نشده از کجا به این آب انبار آورده شده است.

کاربرد اصلی این آب انبار همان طور که از نام آن پیداست، برای تامین آب مورد نیاز مردم بوده است. احتمال می‌دهند که مردم از داخل خانه‌های خود که در بالای آب انبار قرار گرفته است، چاه حفر می‌کردند تا به راحتی به آب دسترسی داشته باشند. گنجایش آب انبار باسیلیکا نزدیک به 100 هزار تن آب بوده است و کف آن با آجر پوشیده شده و روی آنها هم ملات آجر ریخته شده.

*مدوسا در افسانه‌های اساطیر یونانی زنی ترسناک بوده است که موهایی مار مانند داشته است و می‌توانسته هر کس که به او خیره می‌شود، به سنگ تبدیل کند.

اطلاعات بازدید از آب انبار باسیلیکا

• ساعت بازدید از آب انبار باسیلیکا از 17:30-9 است.

• ساعت شروع بازدید از آب انبار در ماه رمضان و بقیه تعطیلات مذهبی ترکیه، ساعت 13 می‌باشد.

• هزینه بلیت ورودی به آب انبار باسیلیکا 30 لیر می‌باشد که در فصل‌های مختلف ممکن است به دلیل شلوغی کمی گران‌تر شود.

• بازدید برای کودکان زیر 8 سال رایگان است.

آدرس آب انبار باسیلیکا

Alemdar, Yerebatan Cd. 1/3, 34410 Fatih/Istanbul, Turkey

4.      قصر توپ‌‌کاپی (Topkapi Palace)

کاخ یا قصر توپکاپی یکی از جاهای دیدنی استانبول بشمار می‌رود که یونسکو به آن لقب بهترین نمونه معماری در عصر عثمانی را داده است.

کاخ توپکاپی در قرن 14 توسط سلطان محمد دوم ساخته شده است و تا سال 1924 پایگاه سیاسی و مرکز اصلی امپراتوری عثمانی بود که پس از این تاریخ به دستور آتاتورک به عنوان موزه انتخاب شد تا همه مردم بتوانند از دیدن آن لذت ببرند.

قسمت‌های مختلف قصر توپکاپی

داخل قصر شامل قسمت‌های مختلفی می‌باشد.

1.       حیاط اصلی

حیاط اصلی خود به چند قسمت تقسیم شده :

·         حیاط اول یا حیاط سپاه

کلیسای بیزانس، انبار مهمات و انبار ذخیره سازی از مهم‌ترین بخش‌های حیاط سپاه بشمار می‌روند.

·         حیاط دوم یا میدان دیوان

مرکز اداری کاخ محسوب می‌شده. دروازه سلام و دروازه سعادت هم در حیاط دوم قرار دارند. دروازه سلام برای سلام و درود به سلطان بوده که کسی حق وارد شدن به آن را نداشته و دروازه سعادت هم محل جشن و پایکوبی اهالی کاخ بوده است.

2.       حرم

محل سکونت زن‌های سلطان بوده است.

3.       ساختمان شورای امپریالیستی

محل برگزاری جلسات مقامات دولتی کاخ بوده است.

قصر توپکاپی محل فیلمبرداری سریال خرم سلطان نیز بوده است.

اطلاعات بازدید از کاخ توپکاپی

·         ساعات بازدید از قصر توپکاپی 17-9 (پاییز و زمستان) و 19-9 (بهار و تابستان)

·         هزینه بازدید از قصر 40 لیر و هزینه بازدید از حرمسرا 25 لیر

·         قصر توپکاپی تنها روز سه شنبه تعطیل است، مگر این که فصلی باشد که گردشگران بسیاری برای بازدید مراجعه کنند.

آدرس کاخ توپکاپی

Topkapi Palace Museum, Cankurtaran, 34122 Fatih/İstanbul, Turkey

5.      برج گالاتا (Galata Tower)

برج گالاتا در سال 1348 میلادی ساخته شد و در ابتدا برج مسیح نامیده می‌شده. در طول سالیان دراز، این برج برای کارهای مختلفی استفاده می‌شد؛ اما در ابتدا با هدف نظامی و به عنوان برج دیده بانی برای کشتی‌ها و شناسایی کشتی‌های دشمن ساخته شد. مدتی به عنوان برج دیده بانی زندان کاربرد داشته، اما در نهایت در سال 1960 برای استفاده به عنوان رستوران بازسازی شد و از آن موقع این رستوران در برج گالاتا باقی مانده است. قسمت‌های داخلی آن هم به موزه تبدیل شده است.

در حال حاضر برج گالاتا به عنوان نماد استانبول شناخته می‌شود. ارتفاع برج گالاتا حدود 66 متر است و شامل 9 طبقه می‌باشد. پهنای دیوارهای برج تقریبا 3.75 متر است.

قسمت‌های مختلف برج گالاتا

در ورودی برج گالاتا چند پله سنگی قراردارد. پس از ورود، قسمت لابی برج وجود دارد. برج گالاتا دارای پله‌های مارپیچی زیبایی است، اما دو آسانسور نیز دارد تا در صورتی که بالا رفتن از پله برای کسی دشوار بود، از آنها استفاده کند. آسانسورها تا طبقه 7 برج بالا می‌روند و برای 2 طبقه آخر باید از همان پله‌های مارپیچی استفاده کرد. در نهایت به سکوی تماشای برج و رستوران آن می‌رسید که دیدن دریای مرمره و شهر استانبول بسیار لذت بخش است.

اطلاعات بازدید از برج گالاتا

·         بازدید از برج گالاتا رایگان است.

·         برای بازدید و استفاده از سکوی تماشای برج گالاتا باید بلیت تهیه کنید.

6.      کاخ بیلبربی

کاخ بیلبربی در قرن 19 میلادی توسط پادشاهان عثمانی و به سبک معماری عثمانی ساخته شده و در قسمت آسیایی استانبول قرار گرفته است. در حال حاضر این کاخ تبدیل به موزه شده و یکی از جاهای دیدنی استانبول است که آثار بی‌نظیر، نفیس و باشکوهی از پادشاهان عثمانی برای دیدن همگان در آن وجود دارد.

یکی از نکات جالب و عجیب این کاخ، دیوارهایی است که عایق سر و صدا هستد.

علاوه بر زیبایی و معماری خاصی که در این کاخ وجود دارد، مهمانان ویژه‌ای هم داشته که باعث معروفیت هر چه بیشتر آن شده است. سلطان حمید دوم، دوک و دوشس ویندزور (در کارهای بشردوستانه امریکا و انگلیس نقش بسزایی داشته‌اند) و پرنسس اوژنی (از نیکوکاران هنرمند آماتور در سوئد و نروژ) از جمله افراد مهم و مشهوری هستند که در این کاخ چند روزی مانده‌اند.

قسمت‌های مختلف کاخ بیلبربی

این کاخ - موزه در 2 طبقه ساخته شده و دارای یک زیرزمین بزرگ است که آشپزخانه و انباری‌ها در آن قرار دارند.

·         پذیرایی

زیباترین و باشکوه‌ترین قسمت کاخ، 6 اتاق پذیرایی آن است که با حوض و فواره تزئین شده است.

·         علاوه بر اتاق‌های پذیرایی، 26 اتاق دیگر برای مهمانان مختلف هم در نظر گرفته شده.

·         حرمسرا

·         آرامگاه و مقبره‌های بزرگان و اشراف زادگان عثمانی در قسمت‌های مختلف کاخ وجود دارد.

اطلاعات بازدید از موزه بیلبربی

·         زمان بازدید از موزه بیلبربی هر روز بجز روزهای دوشنبه و پنج شنبه است.

·         ساعت بازدید 16:30-9

آدرس کاخ بیلبربی

Beylerbeyi, Beylerbeyi Kavşağı, 34676 Üsküdar/İstanbul, Turkey

7.      کلیسای چورا (Chora Church)

کلیسای چورا که موزه کاریه هم نامیده می‌شود، یکی از منحصربفردترین جاهای دیدنی استانبول است که خیلی مورد توجه گردشگران قرار نگرفته است. شاید به دلیل این که در سایه مکان‌های دیدنی بزرگی قرار گرفته، اما در مورد زیبایی و خاص بودن معماری و نقاشی‌های این کلیسا می‌توان به جرات گفت که مانندی ندارد، نقاشی‌هایی که بر روی دیوارهای داخلی این موزه دیده می‌شود، مربوط به قرن 14 می‌باشد که نمونه‌های کامل و بی‌نقصی از هنر دوران بیزانسی بشمار می‌رود، از معروف‌ترین نمونه‌های نقاشی‌های کلیسای چورا می‌توان به زندگی مریم و مسیح، شجره‌نامه مسیح و موزاییک‌های آبرنگی و ... اشاره کرد، در این بین شجره‌نامه حضرت مسیح که در گنبد کلیسای چورا نقاشی شده، یکی از خیره‌کننده‌ترین نمونه‌های دوره هنر بیزانسی محسوب می‌شود. این کلیسا هم بعد از مدتی به مسجد و در نهایت به موزه تبدیل شده است.

قسمت‌های مختلف کلیسای چورا

• سرسرای اصلی

• سازه دو طبقه‌ای

• هشتی‌های داخلی

• هشتی‌های خارجی

• کلیسای کوچک

اطلاعات بازدید از کلیسای چورا

• ساعت بازدید از آب انبار باسیلیکا از 17-9 است.

• در ساعات نماز، درهای کلیسا بسته می‌شود و گردشگران اجازه بازدید از داخل کلیسا را نخواهند داشت.

در زمان نماز بر روی نقاشی‌ها و موزاییک‌های کلیسا پوشیده می‌شود و پس از آن و قبل از ورود گردشگران دوباره برای دید همه باز می‌شود.

آدرس کلیسای چورا

Dervişali, Kariye Cami Sk. No:18, 34087 Fatih/İstanbul, Turkey

8.      مسجد رستم پاشا (Rustem Pasa Mosque)

چیزی که در این مسجد توجه زیادی به خود جلب می‌کند، معماری داخلی مسجد است، بر خلاف معماری و بنای بیرونی مسجد، چیزی که بیشتر باعث شده تا معماری داخلی مسجد رستم پاشا ویژگی خاصی داشته باشد، به این دلیل است که سینان، معمار مسجد رستم پاشا به دستور رستم پاشا باید ساختمان مسجد را در یکی از محله‌های شلوغ بنا می‌کرده است، بنابراین برای قسمت‌های بیرونی کار چندانی نمی‌توانست بکند. همین باعث شد که داخل مسجد ستون‌هایی با طراحی پیچیده از نقش‌ گل‌های رز، زنبق، لاله و میخک استفاده شود و از کاشی‌هایی از جنس کبالت، زمرد، ساج و منگنز استفاده شود. از دیگر ویژگی‌های مسجد رستم پاشا، دکان‌ها و مغازه‌هایی است که در زیر مسجد تعبیه شده تا راه درآمدی برای مخارج مسجد وجود داشته باشد.